Đề nghị không được chấp thuận vì chỉ là “người có quyền và nghĩa vụ liên quan”?
Theo hồ sơ, năm 2010, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam (bên thế chấp) có thế chấp “toàn bộ hạng mục công trình tài sản trên đất, bao gồm: 02 nhà kho, cống, tường rào, nhà bảo vệ, sân vườn và các công trình tài sản trên đất khác” tại Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa để cho Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Mỹ (bên vay vốn) vay 4,2 tỉ đồng (Hợp đồng thế chấp tài sản của bên thứ ba).
Do không thể thanh toán được khoản vay đúng kỳ hạn theo nội dung hợp đồng đã ký kết nên Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa khởi kiện Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Mỹ ra Tòa án nhân dân huyện Yên Định yêu cầu Tòa án nhân dân huyện Yên Định buộc Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Mỹ phải trả nợ khoản vay (nợ gốc, nợ lãi trong hạn, lãi quá hạn) cho Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa.
 |
| Bản án sơ thẩm số 04/2017/KDTM-ST ngày 21/9/2017 của Tòa án nhân dân huyện Yên Định |
Đơn khởi kiện của Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam - Chi nhánh Thanh Hóa đã được Tòa án nhân dân huyện Yên Định thụ lý giải quyết. Tại bản án số 04/2017/KDTM-ST ngày 21/9/2017, Tòa án nhân dân huyện Yên Định quyết định: Buộc Công ty cổ phần nông nghiệp Việt Mỹ phải trả cho Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam 43.600.100.000 đồng và số tiền lãi là 35.115.666.410 đồng. Tổng cả gốc và lãi là 78.715.766.410 đồng.
Tại bản án phúc thẩm số 06/2018/KDTM-PT ngày 18/4/2018, Tòa án nhân dân tỉnh Thanh Hóa cũng tuyên y án theo nội dung bản án số 04/2017/KDTM-ST ngày 21/9/2017 của Tòa án nhân dân huyện Yên Định.
Nội dung 2 bản án của hai cấp tòa có đề cập, trong trường hợp Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Mỹ không thực hiện nghĩa vụ hoặc thực hiện nghĩa vụ trả nợ không đầy đủ thì Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam có quyền yêu cầu Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa và Chi cục THADS huyện Yên Định xử lý tài sản đảm bảo của Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Mỹ, tài sản bảo lãnh của Công ty cổ phần Bắc Trung Nam.
Vì Công ty cổ phần Nông nghiệp Việt Mỹ không kháng cáo nên bản án của tòa án nhanh chóng có hiệu lực thi hành. Ngày 5/9/2019, Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa có Quyết định số 147/QĐ-CCTHADS về việc thi hành bản án nói trên.
 |
| Quyết định số 02/QĐ-MTTPS mở thủ tục phá sản đối với Công ty cổ phần Bắc Trung Nam |
Đáng chú ý, trước khi Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa có Quyết định thi hành án số 147/QĐ-CCTHADS thì Tòa án nhân dân thành phố Thanh Hóa đã ban hành Quyết định số 02/QĐ-MTTPS mở thủ tục phá sản đối với Công ty cổ phần Bắc Trung Nam. Nhận thấy, bản thân mình cũng là “người phải thi hành án” nên ngày 23/7/2020, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam có đơn đề nghị gửi Cục THADS tỉnh Thanh Hóa về việc xem xét hoãn thi hành bản án, chờ phán quyết của tòa án về nội dung phá sản doanh nghiệp.
Sau khi nhận được đơn đề nghị của Công ty cổ phần Bắc Trung Nam, Cục THADS tỉnh Thanh Hóa đã có công văn chuyển đơn đề nghị tới Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa xem xét, trả lời.
 |
 |
| Công văn số 862/CV-CCTHADS trả lời Công ty cổ phần Bắc Trung Nam của Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa |
Ngày 6/8/2020, Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa có Công văn số 862/CV-CCTHADS trả lời Công ty cổ phần Bắc Trung Nam. Tại công văn này, Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa cho rằng, những nội dung mà Công ty cổ phần Bắc Trung Nam đề nghị là không có cơ sở, đồng thời nhấn mạnh rằng, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam chỉ là “người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan” (bên thứ 3), không phải “người phải thi hành án”.
Chưa thỏa mãn với trả lời nêu trên, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam tiếp tục có công văn phúc đáp, phản biện, đồng thời yêu cầu Cục THADS tỉnh Thanh Hóa phải có công văn trả lời công ty theo quy định.
 |
 |
| Công văn số 705/CV-CTHADS trả lời Công ty cổ phần Bắc Trung Nam của Cục THADS tỉnh Thanh Hóa |
Ngày 14/8/2020, Cục THADS Thanh Hóa có Công văn số 705/CV-CTHADS trả lời Công ty cổ phần Bắc Trung Nam. Tại công văn này, Cục THADS tỉnh Thanh Hóa xác định, tư cách pháp lý của Công ty cổ phần Bắc Trung Nam là “người có quyền và nghĩa vụ liên quan”, không phải “người phải thi hành án”. Vì vậy, các nội dung kiến nghị của Công ty cổ phần Bắc Trung Nam không được chấp thuận.
Như vậy, trong công văn trả lời Cục THADS tỉnh Thanh Hóa, Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa đều khẳng định, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam chỉ là “người có quyền và nghĩa vụ liên quan”, không phải là “người phải thi hành án”.
Công ty cổ phần Bắc Trung Nam là “người có quyền và nghĩa vụ liên quan”, hay “người phải thi hành án”?
Việc xác định Công ty cổ phần Bắc Trung Nam là “người có quyền và nghĩa vụ liên quan”, hay “người phải thi hành án”? đã và đang gây ra nhiều tranh cãi về mặt pháp lý. Đi tìm câu trả lời cho câu hỏi trên, tác giả bài báo đã nhiều lần trao đổi với luật sư, các chuyên gia pháp lý, đọc nhiều văn bản luật có liên quan để có thể hiểu rõ được bản chất của vấn đề.
Nội dung bài viết: “Một số ý kiến trao đổi về người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong thi hành án dân sự: Những vướng mắc, bất cập và đề xuất hướng giải quyết” của tác giả Huy Hùng đang công tác tại Tổng cục thi hành án dân sự đăng trên Cổng thông tin điện tử www.thads.moj.gov.vn (https://thads.moj.gov.vn/noidung/tintuc/lists/nghiencuutraodoi/view_detail.aspx?itemid=940) ít nhiều đã gợi mở câu trả lời cho câu hỏi nói trên.
 |
| Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa |
Trong bài viết của mình, tác giả Huy Hùng có đề cập “người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan được xác định trong bản án có hiệu lực của tòa án không đồng nhất người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong giai đoạn thi hành chính bản án đó. Người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan được xác định trong bản án có hiệu lực của tòa án có thể xuất hiện với hai tư cách là người được thi hành án hoặc người phải thi hành án trong giai đoạn thi hành án”.
Tác giả Huy Hùng cũng nhấn mạnh: “Nếu cơ quan thi hành án cho rằng vì bản án xác định họ là người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan nên căn cứ Điều 7b Luật Thi hành án dân sự (về quyền của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan) mà cho rằng pháp luật không cho phép họ có quyền yêu cầu thi hành án dân sự để từ chối thụ lý là chưa chính xác”.
Tác giả Huy Hùng cho rằng: “Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được xác định trong bản án là người thứ ba dùng tài sản của mình thế chấp, bảo lãnh để bảo đảm cho khoản nghĩa vụ nhất định (khoản vay vốn, khoản trả nợ…) nhưng đến giai đoạn thi hành án, nếu bên có nghĩa vụ không thực hiện được nghĩa vụ trả nợ, phải xử lý tài sản thế chấp thì lúc này họ trở thành người phải thi hành án, do vậy họ được phép thực hiện những quyền được quy định tại Điều 7a Luật Thi hành án dân sự (về quyền của người phải thi hành án)”.
Để tránh nhầm lẫn trong việc xác định chủ thể thi hành án, giúp các cơ quan thi hành án cấp dưới trong quá trình thực thi nhiệm vụ, tác giả Huy Hùng định hướng: “Chúng ta cần phải có sự phân biệt giữa 2 khái niệm này, tránh sự nhầm lẫn: phải nghiên cứu kỹ nội dung bản án, quyết định của tòa án và các quy định của pháp luật về thi hành án dân sự để xác định chính xác người có quyền lợi nghĩa vụ liên quan trong thi hành án dân sự”.
 |
| Thông báo số 911/TB-CCTHADS về việc tạm dừng cưỡng chế giao tài sản của Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa |
Như vậy, nếu theo phân tích của tác giả Huy Hùng, Tổng cục THADS thì rõ ràng, trong trường hợp này, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam là người phải thi hành bản án. Do đó, Công ty cổ phần Bắc Trung Nam được phép thực hiện những quyền được quy định tại Điều 7a Luật Thi hành án dân sự (về quyền của người phải thi hành án)”.
Trong một diễn biến có liên quan, ngày 17/8/2020, Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa đã ra Thông báo số 911/TB-CCTHADS về việc tạm dừng cưỡng chế giao tài sản. Tuy nhiên, lý do tạm dừng không được Chi cục THADS thành phố Thanh Hóa tiết lộ.
Báo điện tử Tầm nhìn sẽ tiếp tục thông tin đến bạn đọc!
Thiên Vân
